ملات ضد حریق از جمله ملات‌هایی می‌باشد که جهت محافظت از ساختمان‌های بتنی و فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین جهت جلوگیری از مواد قابل اشتعال در برابر حریق و آتش سوزی از این نوع ملات استفاده می‌شود. این ملات در اجرای کفپوش های صنعتی کاربرد دارد.
تحقیقات نشان می‌دهد عملکرد این نوع ملات به عنوان پوششی جهت به تاخیر انداختن حریق و کاهش خسارات جانی و مالی از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. استفاده و بکارگیری ملات‌های ضد حریق جهت سطوح داخلی و بخش‌های خارجی سازه‌ها امکان پذیر است.
کارایی ملات ضد حریق
تولید ملات‌های ضد حریق بر پایه گچ و سیمان صورت می‌گیرد. این نوع ملات بر روی همه مصالح ساختمانی همچون سفال، گچ، آجر، بلوک، بتن، فولاد و… قابلیت اجرا دارد. به طوری‌که به وجود آوردن لایه ضخیم از ملات بر روی سطوح مختلف، باعث تاخیر در رسیدن حریق و گرمای زیاد به سطوح می‌شود. استفاده از ملات ضد حریق بر روی سطوح فلزی سبب می‌شود، سازه مقاومت خود را حفظ کند و بر اثر حریق و حرارت زیاد دچار آسیب نشود.
انواع پوشش‌های ضد حریق
پوشش‌های ضد حریق به دو دسته تقسیم می‌گردند. دسته اول پوشش‌هایی به صورت رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. دسته دوم پوشش‌هایی به صورت ملات خشک هستند.
پوشش‌هایی بر پایه رزین آلی متورم شده (به صورت رنگ)
تهیه و تولید این نوع پوشش با رنگ‌های قابل انبساط و تورم که معمولا از نوع آلی هستند، صورت می‌گیرد. وجود رنگ به عنوان پوشش، مانع از پیشروی سطحی شعله و گرما به روی سازه می‌گردد.
پوشش‌هایی بر پایه مواد نسوز معدنی (ملات خشک شده ضد حریق)
در تولید و ساخت این نوع پوشش علاوه بر گچ و سیمان از ورمیکولیت نیز استفاده می‌شود. قرار گرفتن عامل‌های عایق ساز در کنار یکدیگر می‌توانند مقابل حرارت و آتش به خوبی از سازه محافظت کنند.
پیشنهاد می‌کنیم راجع به رزین اپوکسی و کفپوش اپوکسی نیز مطالعه کنید.
اصلی‌ترین مواد تشکیل دهنده ملات ضد حریق
سیمان پرتلند، کلسیم کربنات، میکا، گچ ساختمانی، پرلیت، ورمیکولیت، مونت موریلونیت به عنوان اصلی‌ترین مواد جهت تولید ملات ضد حریق مورد استفاده قرار می‌گیرند.
طبق استانداردهای بین المللی جهت تولید پوشش‌های ضد حریق نباید از مواد فیبری که سرطان‌زا و سمی هستند، استفاده شود.
مواد تشکیل دهنده ملات
بررسی‌ها حاکی از آن است که ملات ضد حریقی که بر پایه معدنی تولید می‌شود، متشکل از یک جز اصلی به نام ورمیکولیت می‌باشد. ورمیکولیت از ساختار پولک مانندی برخوردار است که در دمای بالا، بین هفتصد الی هزار درجه سانتی‌گراد حرارات می‌بیند. پس از حرارت، ورمیکولیت به میزان سی برابر حجم اولیه خود دچار انبساط می‌گردد.
دو عنصری که جهت ایجاد چسبندگی این پوشش مورد استفاده قرار می‌گیرند، گچ و سیمان هستند. لازم به ذکر است در برابر عوامل جوی و آسیب‌های مکانیکی لازم است ورمیکولیت را با سیمان به عنوان ملات ضد حریق مورد استفاده قرار دهید. زیرا این نوع پوشش از دوام و مقاومت بیشتری برخوردار می‌باشد.
ورمیکولیت به عنوان یک نوع پوشش دارای مشخصاتی به شرح زیر می‌باشد:
- این نوع پوشش در برابر رطوبت، عوامل جوی و شوک‌های حرارتی از خود مقاومت بالایی نشان می‌دهد.
- ورمیکولیت مانع از ایجاد دود و گازهای سمی می‌شود.
- این پوشش غیر قابل اشتعال است به طوری‌که از توسعه آتش بر روی سطوح به میزان قابل توجهی جلوگیری می‌کند.
- همچنین این نوع پوشش از انتقال حرارت به سطوح قابل اشتعال و فولادی جلوگیری می‌کند.
کاربرد ملات ضد حریق
- این نوع ملات در پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها به میزان قابل توجهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ملات ضد حریق قابل استفاده استخرها، پارکینگ‌ها، تونل‌ها و… می‌باشد.
- سازه‌های بتنی و فولادی از این نوع ملات استفاده می‌کنند.
- کاربرد این محصول در سوله‌های سوخت و مراکز صنعتی شیمیایی قابل توجه می‌باشد.
- جهت مقابله با آتش سوزی‌های هیدروکربنی، سلولزی و… از این نوع ملات استفاده می‌شود.
- این نوع ملات قابل استفاده و بکارگیری بر روی دیوارهای D3 می‌باشد.
مزایای استفاده از ملات ضد حریق
- استفاده از ملات ضد حریق بسیار مقرون به صرفه است.
- این محصول در برابر حریق و آتش از خود مقاومت بالایی نشان می‌دهد.
- این نوع ملات در برابر سایش، خوردگی و فرسایش بسیار مقاوم است.
- این محصول هنگام آتش سوزی سبب به تاخیر افتادن یا جلوگیری از فروپاشی سازه می‌گردد.
- اجرا و بکارگیری ملات به آسانی و در مدت زمان کوتاهی صورت می‌گیرد.
- ملات از وزن کمی برخوردار می‌باشد.
- در صورت بروز حادثه و آتش سوزی ملات‌ها به آسانی ترمیم و اصلاح می‌شوند.
